نظام بانکداری ایران در قبضه سپاه پاسداران
ایران از یک اقتصاد بانک محور برخوردار است و اغلب فعالیتهای اقتصادی این کشور حول محور نظام بانکی میچرخد. در این بین سپاه پاسداران در شبکه بانکی کشور نقش پررنگی را ایفا میکند و با تسلط به نظام مالی کشور، نبض اقتصاد ایران را در دست گرفته است.
به گزارش «تلویزیون آزادی» هر جا سودی در میان باشد، در آنجا میتوان ردی از نظامیان سپاه پاسداران را پیدا کرد. از ساختوساز پروژههای عظیم و واردات کالا گرفته تا بلوکه کردن اجناس مردم در گمرک و باجخواهی از آنها برای ترخیص، در تخصص سپاه پاسداران است.
این گروه نظامی که تحت حمایتهای بیدریغ بیت رهبری و مجلس شورای اسلامی قرار دارد، شبکه بانکی را در اختیار گرفته و با فعالیتهای غیرشفاف خود، ایران را در بین «کشورهای با بالاترین ریسک پولشویی» قرار داده است.
بنا به گزارش سال ۲۰۱۷ مؤسسه حکمرانى «بازل» مستقر در سوئیس، که جرائم پولشویی و مبارزه با تأمین مالی تروریسم را بررسی میکند، ایران براى چهارمین سال متوالى در میان ۱۴۶ کشور موردبررسی، در رتبه نخست ریسک «پولشویى» قرار دارد.
هماکنون سپاه پاسداران صاحب دو بانک بزرگ به نامهای «انصار» و «مهر اقتصاد» است و رد پای این نهاد نظامی را میتوان در بانکهای آینده، پاسارگاد، تجارت، صادرات، دی، قوامین و سینا نیز مشاهده کرد. سپاه به طور غیرمستقیم و از طریق شرکتهای ارتباطات سیار ایران، سرمایهگذاری گنجینه شایستگان، نگین خاتم، سامان مجد، سرمایهگذاری یمین و سرمایهگذاری توسعه اعتماد، سهامدار این بانکها به حساب میآید.
زیاندهی بانکهای انصار و مهر اقتصاد
بانک انصار در ابتدا با نام صندوق قرضالحسنه مجاهدین و با هدیه یک میلیون تومانی روحالله خمینی تأسیس شد. این بانک زیان ده که در ششماهه اول سال ۱۳۹۵ بیش از ۴۵ درصد زیان به بار آورده است، با ۷۰۰ شعبه در سراسر کشور همچنان به فعالیت خود ادامه میدهد. برخی کارشناسان مالی میگویند اگر بانک انصار پشتوانه سیاسی و نظامی نداشت، مدتها پیش منحل شده بود.
بانک مهر اقتصاد نیز که در سال ۱۳۷۲ با نام صندوق قرضالحسنه بسیجیان و با هدیه یک میلیون تومانی علی خامنهای فعالیت خود را آغاز، در سال ۱۳۹۴ به بانک تبدیل شد. مهر اقتصاد ۸۰۰ شعبه در سراسر ایران دارد و در سهماهه نخست سال ۱۳۹۵ بیش از ۲۴ درصد زیان نسبت به مدت مشابه سال قبل آن داشته است.
فعالیت غیرشفاف بانکهای وابسته به سپاه پاسداران در حالی است که امیر حاتمی، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران میگوید: «هیچ برنامهای برای واگذاری مؤسسات وابسته به نهادهای نظامی به بخش خصوصی وجود ندارد.»
فعالیت بانکی سپاه؛ گسترش فقر و رکود
بانکهای وابسته به نهادهای نظامی در ایران به دلیل سودهای منفی، بنگاهداری، سودهای موهوم و معوقات کلان به مراکز زیاندهی تبدیل شدهاند و سپردههای مردم را در معرض خطر قرار دادهاند. این بانکها به دلیل تراز مالی فاجعهبار، از تنظیم صورتهای مالی خود بر اساس استانداردهای بینالمللی گزارشگری مالی (IFRS) همواره طفره میروند. کارشناسان حوزه بانکی بر این نکته تأکید میکنند که اگر بانکهای ایرانی صورتهای سالانه خود را بر اساس استانداردهای IFRS تنظیم کنند، مشخص خواهد شد که همه آنها ورشکستهاند.
فعالیت بانکی سپاه پاسداران ابعاد گستردهای دارد و اثر آن را میتوان در بخشهای مختلف اقتصادی ایران مشاهده کرد. نفوذ سپاه پاسداران در شبکه بانکی باعث شده تا بسیاری منابع و اعتبارات دچار انحراف و در فعالیتهای غیرشفاف استفاده شوند. عدم تأمین تسهیلات مورد نیاز بخش تولید از سوی بانکها از جمله پیامدهای نفوذ سپاه در نظام مالی ایران محسوب میشود که سبب رکود و تعطیلی هزاران واحد صنعتی شده است.
فقر، فساد بانکی و بازتوزیع ناعادلانه ثروت در ایران از دیگر پیامدهای نظامی شدن بانکهای ایران است؛ بنابراین بهجرأت میتوان گفت یکی از شروط اصلی بازتوزیع عادلانه ثروت و رونق تولید، منع نهادهای نظامی مانند سپاه پاسداران، ارتش، نیروی انتظامی و بسیج از فعالیتهای اقتصادی به ویژه در بخش بانکداری است.
تحریریه تلویزیون آزادی