رو به شرق، پشت به غرب؛ استعمار چینی در ایران
پاسخ تند سفیر چین به سخنگوی وزارت بهداشت را میتوان یکی از نشانههای روشن نفوذ گسترده قدرتهای کمونیستی در ایران برشمرد. به نظر میرسد ازاینپس میبایست اهمیت دکترین سیاست خارجی رهبر جمهوری اسلامی که مبتنی بر «نگاه به شرق» است جدیتر از گذشته در تحلیلها مورد ارزیابی قرار بگیرد.
به گزارش «شبکه آزادی» اظهارات کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره اطلاعات غلطی که چینیها برای پنهان کردن ابعاد مرگبار ویروس کرونا منتشر کردند، واکنش نهچندان محترمانه چانگ هووا، سفیر چین در ایران را در پی داشت. هووا در پاسخ به جهانپور با «آقا عزیز» خطاب کردن او نوشت که باید به دقت نشستهای خبری وزارت بهداشت چین را دنبال کند و به «تلاشهای بزرگ» این کشور در مبارزه با کرونا «احترام» بگذارد.
اما عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه رژیم ایران برای دلجویی از چینیها دستبهکار شد و با تقدیر از کمکهای این کشور به ایران، در توئیتر نوشت «شجاعت، تعهد و حرفهای گری چین» در مهار کرونا «شایسته تقدیر» است. این توئیت موسوی حتی صدای نمایندگان مجلس را هم درآورد و موجب مطرحشدن بحث «کاپیتولاسیون چینی» در رسانههای ایران شده است.
همزمان برخی چهرههای حکومتی در مصاحبه با رسانهها از سخنگوی وزارت بهداشت انتقاد کردند و هواداران تندرو جمهوری اسلامی نیز در شبکههای اجتماعی با کلماتی رکیک از خجالت این مقام دولتی درآمدند. چندی پیش علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی آمریکا را متهم به تولید و شیوع ویروس کرونا کرده بود و رسانههای حکومتی نیز در تائید این ادعا به انتشار مطالبی پرداختند؛ اما اظهارات جهانپور درباره انتشار اطلاعات نادرست از طرف چین، فرضیه رهبر رژیم و طرفداران او را زیر سؤال برد.
ماجرای جدل توئیتری جهانپور و هووا آنجا جدیتر شد که سپاه پاسداران به این ماجرا ورود کرد. نشریه «صبح صادق» وابسته به اداره سیاسی سپاه در یادداشتی اظهارت جهانپور را غیرکارشناسانه، تأسفبرانگیز، بیجا و «خلاف منافع ملی» توصیف کرد که باید «ابعاد پشت پرده آن» مورد بررسی قرار گیرد. اداره سیاسی سپاه پاسداران در این موضعگیری بر «دلجویی فوری» از چین تأکید کرده است.
چرا چین نباید دلخور شود؟
پس از سقوط حکومت شاهنشاهی و استقرار جمهوری اسلامی در ایران چینِ کمونیست زمینه را برای نفوذ در این کشور مناسب دید و روابط نسبتاً دوستانهای را با رژیم تازه تأسیس ایران برقرار کرد. اگرچه خمینی ظاهراً بر شعار «نه شرقی نه غربی» تأکید و استقلال رژیم خود را مبتنی بر این خطمشی تعریف میکرد؛ اما هرچه از انقلاب اسلامی گذشت جمهوری اسلامی به کشورهای کمونیستی مانند روسیه و چین نزدیکتر شد و از شعار نه شرقی نه غربی فقط کاشیهای خوشرنگ سر در وزارت امور خارجه رژیم باقی ماند.
طی دو دهه گذشته هرچقدر دشمنی و کینهتوزی جمهوری اسلامی با غرب افزایش یافته، به همان اندازه وابستگی و نزدیکی این رژیم به چین و روسیه افزایش یافته است؛ یعنی همان کشورهای کمونیستی که ایدئولوژی ماتریالیستیشان با عقاید مذهبی رهبران انقلابی ایران کاملاً در تضاد است.
یکی از نشانههای وابستگی جمهوری اسلامی به چین را میتوان در بازارهای ایران مشاهده کرد؛ بازارهایی که سراسر با اجناس بنجل و درجه سه چینی پر شده و مردم مجبور به خرید آنها هستند. آمار سازمان توسعه تجارت ایران نشان میدهد میزان واردات این کشور از چین در سال ۱۳۸۷ که چهار میلیارد و ۹۱۵ میلیون دلار بوده، در سال ۱۳۹۷ به ۱۰ میلیارد و ۳۱۵ میلیون دلار رسیده است؛ این یعنی طی ۱۰ سال گذشته واردات رژیم ایران از چین دو برابر شده است. در عرصه نظامی و موشکی نیز وابستگی شدید رژیم ایران به روسیه قابل بررسی و تحلیل است.
جمهوری اسلامی در این سالها به این نتیجه رسیده است که برای در امان ماندن از قدرت آمریکا باید به شرق پناه ببرد. این جهتگیری سیاسی را علی خامنهای به صراحت در یکی از سخنرانیهایش مطرح کرده است. او در سخنرانی ۲۹ بهمن ۱۳۹۶ اذعان کرد «در سیاست خارجی، ترجیح شرق بر غرب، ترجیح همسایه بر دور، ترجیح ملّتها و کشورهایی که با ما وجه مشترکی دارند بر دیگران، یکی از اولویتهای امروز ما است.»
وقتی به خط مشی رهبر رژیم در سیاست خارجی توجه شود، خشم و عصبانیت طرفداران جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران که منافع اقتصادیاش در «روابط دوستانه» با چین تعریف میشود، بهتر قابل درک است. هرچند نباید از قرارداد محرمانه ۲۵ ساله جمهوری اسلامی با چین که نشریه «پترولیوم اکونومیست» آن را افشا کرد، به راحتی گذشت؛ قراردادی که به باور ناظران ایران را به مستعمره چین تبدیل خواهد کرد.
مجتبی احمدی | تلویزیون آزادی