دولت بایدن حقوق بشر را قربانی توافقی تازه با رژیم ایران می‌کند؟
بازگشت به برجام به هدف نخست دولت جو بایدن در برخورد با ایران تبدیل شده است. تیم بایدن طی سه ماه گذشته همه فعالیت‌های دیپلماتیک خود را به نحوی پیش برده است که نشان می‌دهد احیای برجام را مقدم بر هرچیزی می‌داند. در میان، فعالان حقوق بشر و اپوزیسیون رژیم ایران نگران‌اند که دولت بایدن حقوق بشر را فدای این توافق ناقص هسته‌ای کند.
به گزارش «تلویزیون آزادی» مذاکرات قدرت‌های غربی با رژیم ایران در وین در جریان است و آن‌طور که رسانه‌های بین‌المللی گزارش داده‌اند، طرف‌های مذاکره شروع خوبی داشته‌اند و امید است که این مذاکرات به نتیجه برسد. عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه ایران نیز در مصاحبه‌ای این دور از مذاکرات را «سازنده» و «رو به جلو» توصیف کرده است.
فعالان سیاسی می‌گویند اَتَش دولت ایالات‌متحده آمریکا برای بازگشت به توافق هسته‌ای به منظور جلوگیری از دستیابی رژیم ایران به سلاح هسته‌ای و از سوی دیگر، بی‌صبری جمهوری اسلامی برای بازگشت به تعهداتش با هدف رفع تحریم‌ها و آزادسازی پول‌هایش، دو طرف را در موقعیتی قرار داده که می‌توانند به توافقی زودهنگام برسند.
فعالان حقوق بشر می‌گویند رژیم ایران با توسعه فعالیت‌های هسته‌ای خود، در موقعیتی قرار گرفته که می‌تواند مقابل بسیاری از خواسته‌های آمریکا بایستد و به دولت بایدن بگوید اگر می‌خواهی به تعهدات هسته‌ای بازگردم، حقوق بشر و سایر مسائل غیرهسته‌ای را فراموش کن!
نگرانی اپوزیسیون از آنجا بیشتر شده که وزارت امور خارجه آمریکا در گزارش وضعیت حقوق بشر در جهان که دهم فروردین منتشر شد، تعداد کشته‌شدگان آبان ۹۸ را ۳۰۴ نفر اعلام کرده است؛ آماری که به گفته اپوزیسیون برای خوشایند جمهوری اسلامی «تحریف» شده است. فعالان حقوق بشر با استناد به گزارش خبرگزاری رویترز می‌گویند تعداد جان‌باختگان اعتراضات مردمی آبان ۹۸ به ۱۵۰۰ تن می‌رسد. در این گزارش، رویترز به نقل از مقامات آگاه در وزارت کشور نوشته بود علی خامنه‌ای دستور داد که «به هر قیمتی» اعتراضات مردم باید سرکوب شود.
مخالفان رژیم ایران بر این باورند که جو بایدن برای رسیدن به توافقی که بتواند بحران هسته‌ای ایران را متوقف کند، حاضر است چشمش را به روی نقض حقوق بشر در ایران ببندد. آن‌ها این احتمال را قوی می‌دانند که رئیس‌جمهوری آمریکا فراموش کند در ایران صدها فعال سیاسی، مدنی و اجتماعی در زندان‌ها تحت شکنجه روحی و جسمی هستند و زنان و اقلیت‌های مذهبی مورد سرکوب قرار دارند.
دولت کنونی آمریکا اگرچه مدعی است که در ارتباط با ایران مسائل حقوق بشری را در اولویت قرار می‌دهد؛ اما مقایسه ادبیات سیاسی افرادی همچون جو بایدن، آنتونی بلینکن و رابرت مالی با مهره‌های دولت دونالد ترامپ نشان می‌دهد که آن‌ها باور چندانی به مطرح کردن موارد نقض حقوق بشر در ایران ندارند و حل مسئله اتمی این کشور را مهم‌تر از هر چیزی می‌دانند.
آنچه موجب افزایش نگرانی‌ها در موقعیت کنونی شده، تجربه برخورد دولت باراک اوباما با جمهوری اسلامی است؛ آنجا که در سال ۱۳۸۸ جرقه‌های آغاز توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ خورد و اوباما حاضر شد با بستن چشم‌های خود به روی اعتراضات خونین سال ۸۸، رژیم ایران را راضی به آمدن پای میز مذاکره کند.
فعالان حقوق بشر می‌گویند جو بایدن در آن زمان معاون اول اوباما بود و نقش پررنگی در شکل‌گیری برجام و دادن امتیازهای ویژه به رژیم ایران داشت. حالا او رئیس جمهور شده و این احتمال قوی وجود دارد که بار دیگر برای رضایت دادن جمهوری اسلامی به توقف برنامه اتمی‌اش، از مجازات این رژیم بابت اقدامات ضد حقوق بشری خودداری کند.
تحریریه آزادی
