تحریم‌های آمریکا علیه رژیم ایران؛ هژمونی دلار
رسانه‌های حکومتی ایران همواره از «افول عصر دلار» یا «پایان سلطه دلار» می‌نویسند و یکی از آن‌ها که وابسته به سپاه پاسداران است، پا را فراتر گذاشته و نوشته بود «ادامه تحریم‌ها علیه تهران به سلطه دلار بر تجارت بین‌المللی پایان خواهد داد.»
به گزارش «تلویزیون آزادی» از ژوئیه ۱۷۸۵ میلادی که کنگره ایالات‌متحده آمریکا دلار را به عنوان واحد پول ملی برگزید، این ارز شروع به قدرت گرفتن کرد تا اینکه پس از جنگ دوم جهانی و با برقراری نظام مالی «برتن وودز»، دلار وارد دوره‌ای جدید از نفوذ به سیستم مالی جهان شد و به مرور، بسیاری از کشورها در برابر این ارز معتبر تسلیم شدند.
ارز جهان‌شمول ایالات‌متحده آمریکا در هر جایی نفوذ کرده و حضور دارد؛ از بزرگ‌ترین بازارهای بورس جهان، بانک‌های بین‌المللی و شرکت‌های تجاری گرفته تا گاوصندوق فروشگاه‌ها و داخل بالش مردم. فلزات جهانی، نفت، محصولات پتروشیمی با دلار معامله می‌شوند و اغلب شاخص‌های اقتصادی مانند تراز تجاری، تولید ناخالص و درآمد سرانه کشورها نیز بر اساس دلار محاسبه می‌شوند که نشان‌دهنده نفوذ نرم این ارز پرقدرت است.
ایالات‌متحده آمریکا از نفوذ دلار همواره به نفع منافع ملی خود استفاده است. آمریکا با اهرم دلار، کشورهایی چون عراق (در دوران صدام حسین)، کره شمالی و رژیم ایران را در محاصره نظام پولی خود قرار داده و توانسته از هژمونی اقتصادی خود علیه سرکشی و یاغی‌گری این رژیم‌ها استفاده کند.
در تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی نیز نقش دلار بسیار پررنگ است. هم‌اکنون هیچ بانک یا شرکتی در جهان از نظر قانونی حق ندارد در معامله با رژیم ایران از دلار استفاده کند. از آنجا که تقریباً همه شرکت‌ها و بانک‌های بزرگ جهان، وابسته به نظام پولی و سیستم مالی آمریکا هستند، رعایت نکردن تحریم‌ها می‌تواند تبعات سنگینی را برای آن‌ها در پی داشته باشد.
کما اینکه بسیاری از بانک‌های بین‌المللی مانند «اچ.اس.بی.سی» انگلیس، «کومرتس بانک» آلمان و «سوسیته جنرال» فرانسه به خاطر دور زدن تحریم‌های ایران، میلیاردها دلار از سوی وزارت خزانه‌داری آمریکا جریمه شدند. نکته قابل‌تأمل این است که این بانک‌ها همه جریمه‌ها را تمام و کمال پذیرفته و تاکنون بخش زیادی از آن را پرداخت کرده‌اند. این موضوع نشان‌دهنده وابستگی عمیق آن‌ها به نظام مالی آمریکا است؛ به‌گونه‌ای که برای ادامه دسترسی خود به سیستم مالی آمریکا و البته استفاده از دلار، حاضرند این جریمه‌ای سنگین را بپردازند.
آمارها نشان می‌دهند تا پایان سال ۲۰۱۳ بالغ بر ۶۱ درصد ذخایر ارزی ۱۱٫۷ تریلیون دلاری جهان به دلار نگهداری می‌شود. اواسط سال ۹۷ این مسئله موجب شد سیستم پیام‌رسان بین‌بانکی جهان یعنی «سوئیفت» فوراً به خواسته آمریکا مبنی بر تحریم رژیم ایران تن دهد.
محروم شدن رژیم مافیایی ایران از نظام پولی و مالی آمریکا طی سه دهه اخیر ضربه‌های سنگینی را به اقتصاد این کشور زده است. از سال ۱۹۹۶ که آلفونسو داماتو، سناتور نیویورکی طرح خود را با عنوان ILSA به سنای آمریکا ارائه داد تا جمهوری اسلامی نتواند در معاملات بین‌المللی خود از دلار استفاده کند، اقتصاد ایران در بُعد پولی و ارزی دچار مشکلات عمیقی شده است.
طی دو دهه اخیر، دلار لکوموتیو تحریم‌های آمریکا علیه رژیم ایران بوده است. حتی چین که بزرگ‌ترین شریک تجاری ایران محسوب می‌شود، به دلیل وابستگی‌اش به دلار، از تحریم‌های اقتصادی آمریکا پیروی کرده است.
اروپایی‌ها نیز که قرار بود با واحد پولی یورو به جنگ دلار برخیزند و در نظام پولی جهان استقلال پیدا کنند، به دلیل ترس از محرومیت از سیستم مالی آمریکا چند ماهی است که از ایران نفت نمی‌خرند. بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران اخیراً گفته است کشورهای اروپایی با اینکه دارای معافیت نفتی هستند و می‌توانند از ایران نفت بخرند، حتی جواب تلفن ما را هم نمی‌دهند.
واقعیت‌های سیاسی و معادلات اقتصادی جهان بر خلاف پروپاگاندای رژیم‌های ایران، روسیه و چین نشان می‌دهند دلار نه‌تنها رو به «افول» نیست، بلکه هر روز سلطه بیشتری بر نظام مالی جهان پیدا می‌کند. حتی منطقه یورو نیز با ۹٫۴ تریلیون یورو تولید ناخالص داخلی به دلایلی که گفته شد، توانایی رقابت با دلار را ندارد و به نظر نمی‌رسد که واحد پولی یورو حتی در سه دهه آینده هم بتواند جای دلار را در سازوکار مالی جهان بگیرد.
تحریریه تلویزیون آزادی
