تحریم، فساد، سوءمدیریت؛ اقتصاد ایران رو به زوال میرود
دقیقاً سه سال پیش علی خامنهای طی سخنرانی در دیدار با جمعی از مردم تبریز به عقب افتادن حکومت تحت رهبریاش در زمینه «عدالت» اقرار کرده بود و حالا روز چهارشنبه ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ نیز در یک سخنرانی دیگر برای جمعی که مردم تبریز خوانده شده، به مشکلات معیشتی طبقه فقیر و شکاف طبقاتی اذعان کرده است.
به گزارش «تلویزیون آزادی» پیکر نحیف اقتصاد ایران که ضربههای مهلکی از سوءمدیریت، فساد و تحریم خورده است، گوشه رینگ به زمین افتاده و نای بلندشدن را ندارد. بااینحال، مقامات رژیم ایران مدعیاند که اقتصاد ایران هنوز به زانو در نیامده و دچار فروپاشی نشده است؛ اما کارشناسان و ناظران میگویند اقتصادی که نتواند گرسنگی ۶۰ میلیون نفر را برطرف کند، دچار اضمحلال شده است.
از جمله حسین راغفر، اقتصاددانی که میگوید سرتاپای رژیم ایران آلوده به فساد و اقتصاد رقابتی در ایران تبدیل به «اقتصاد رفاقتی» شده است. او در گفتوگو با وبسایت خبری دانا که ۱۴ بهمن منتشر شده، گفته است «حداقل در چهار دهه بعد از انقلاب هیچوقت وضع معیشت مردم به خصوص طبقات متوسط و پایین جامعه تا این حد پر مشکل و پرمسئله نبوده؛ به خصوص طبقات پایین که شاید تا این حد وضعشان اسفبار نبوده است.»
مقامات رژیم ایران تلاش میکنند اوضاع اسفبار کنونی اقتصاد ایران را صرفاً به تحریمها ربط دهند، در حالی که به گفته بسیاری از کارشناسان و حتی برخی مقامات دولتی، سوءمدیریت و اتلاف منابع مالی از جمله دلایل سقوط اقتصاد ایران است.
برای مثال مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران روز چهارشنبه ۲۹ بهمن با بیان اینکه مشکلات داخلی هزینههای زیادی را برای تولید به بار آورده است، گفت: «در سه سال گذشته ۳۰ درصد از افزایش هزینهها در کشور ریشه در عوامل خارجی دارد و ۷۰ درصد دیگر آن ناشی از عوامل داخلی است.»
برخی اقتصاددانان میگویند مسئله ناامیدکننده به تحریمها و سختیهای اقتصادی محدود نمیشود، بلکه مسئله اصلی بیبرنامگی و سردرگمی مدیران و نهادهای تصمیم گیر رژیم ایران است که در شرایط بحرانی کنونی نمیدانند کشور را چگونه مدیریت کنند و چه رویکردی را در پیش بگیرند.
مواضع کنونی رهبران رژیم ایران نشان میدهد، اتاق فکر نظام حاکم بر ایران همه تخممرغهای خود را در سبد جو بایدن چیده و منتظر است که رئیس کاخ سفید رژیم را از باتلاق تحریمها نجات دهد؛ تحریمهایی که دیگر پولی برای دولت باقی نگذاشته و به همین دلیل مجبور است از طریق اخذ مالیات دست در جیب مردم ناراضی کند.
مسئولان ارشد نظام در ابتدای آغاز کار بایدن امید فراوانی داشتند که او طی یکی دو فرمان اجرایی بخش قابلتوجهی از تحریمها را لغو یا تعلیق کند؛ اما در کمال تعجب رئیسجمهوری آمریکا اعتنایی به مسئله رفع تحریمها علیه رژیم ایران و آنچه دونالد ترامپ فشار حداکثری میخواند، نکرد تا بار دیگر نرخ ارز روند صعودی بگیرد و بازارهای ایران وارد فاز ابهام شوند.
تحریمها، فسادها و سوءمدیریتها در حالی ادامه دارد که نهفقط سرمایههای خارجی وارد ایران نمیشوند، بلکه سرمایهگذاران ایرانی نیز به کشورهای همسایه مانند ترکیه، امارات و گرجستان مهاجرت میکنند. آمارها نشان میدهد شهروندان ایرانی در ۱۲ ماه منتهی به ژانویه سال جاری میلادی، ۴۵۹ واحد مسکونی در این کشور خریدهاند و از این لحاظ رتبه دوم را دارند.
خروج سرمایهها از بخش تولید، نهفقط موجب گسترش بیکاری شده، بلکه میزان صادرات ایران به همه شرکای تجاریاش را هم کاهش داده است. آمارهای کمیسیون اروپا که سهشنبه ۲۸ بهمن منتشر شد، نشان میدهد صادرات ایران به ۲۷ عضو اتحادیه اروپا از بالای ۱۰ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۷ به ۶۸۰ میلیون یورو در سال ۲۰۱۹ و ۷۱۲ میلیون یورو در سال ۲۰۲۰ سقوط کرده است.
در میان شرکای غربی، ترکیه هماکنون بزرگترین شریک تجاری ایران است؛ اما دادههای مرکز آمار ترکیه نشان میدهد وارداتش از رژیم ایران در سال گذشته به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار رسیده که کمتر از نصف سطح سال ۲۰۱۹ و کمتر از یک پنجم سطح سال ۲۰۱۸ است.
تحریریه آزادی